ความหมายของ เลขประจำตัวประชาชน ทั้ง 13 หลัก
หลักที่ 1 หมายถึงประเภทบุคคล ส่วนใหญ่จะได้หมายเลข 3 คือ บุคคลที่มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านตอนเริ่มโครงการให้เลขฯ ถ้าเกิดตั้งแต่วันที่ 17 ธ.ค. 2526 จะได้เลข 1 ซึ่งหมายถึงได้แจ้งเกิดตามกำหนด ถ้าแจ้งเกิดเกินกำหนด จะได้เลข 2 เป็นต้น ซึ่งมี 8 ประเภท คือ
- ประเภทที่ 1 ได้แก่ คนที่เกิดและมีสัญชาติไทย ได้แจ้งเกิดภายในกำหนดเวลา ( ตั้งแต่ 1 มกราคม 2527 )
- ประเภทที่ 2 ได้แก่ คนที่เกิดและมีสัญชาติไทย ได้แจ้งเกิดเกินกำหนดเวลา ( ตั้งแต่ 1 มกราคม 2527 )
- ประเภทที่ 3 ได้แก่ คนไทยและคนต่างด้าวที่มีใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าว และมีที่อยู่ในทะเบียนบ้านในสมัยเริ่มแรก ( 1 มกราคม – 31 พฤษภาคม 2527 )
- ประเภทที่ 4 ได้แก่ คนไทยและคนต่างด้าวที่มีใบสำคัญคนต่างด้าวแต่แจ้งย้ายเข้า โดยยังไม่มีเลขประจำตัวประชาชนในสมัยเริ่มแรก ( 1 มกราคม – 31 พฤษภาคม 2527 )
- ประเภทที่ 5 ได้แก่ คนไทยที่ได้รับอนุมัติให้เพิ่มชื่อเข้าในทะเบียนบ้านในกรณีตกสำรวจหรือกรณีอื่น ๆ
- ประเภทที่ 6 ได้แก่ ผู้ที่เข้าเมืองโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย และผู้ที่เข้าเมืองโดยชอบด้วยกฎหมายแต่จะอยู่ในลักษณะชั่วคราว
- ประเภทที่ 7 ได้แก่ บุตรของบุคคลประเภทที่ 6 ซึ่งเกิดในประเทศไทย
- ประเภทที่ 8 ได้แก่ คนต่างด้าวที่เข้าเมืองโดยถูกต้องตามกฎหมาย คือ ได้รับใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าว คนที่ได้รับการแปลงสัญชาติเป็นสัญชาติไทย และคนที่ได้รับการให้สัญชาติไทย
หลักที่ 2 ถึงหลักที่ 5 หมายถึงรหัสของสำนักทะเบียนที่ท่านมีชื่อในทะเบียนบ้านในขณะให้เลขสำหรับเด็กเกิดใหม่จะหมายถึง ถิ่นที่เกิดเลยทีเดียว โดยหลักที่ 2 และ 3 หมายถึงจังหวัด หลักที่ 4 และ 5 หมายถึงอำเภอหรือเทศบาล
หลักที่ 6 ถึงหลักที่ 10 หมายถึงกลุ่มที่ของบุคคลในแต่ละกลุ่มประเภทตามหลักแรก หรือหมายถึงเล่มที่ของสูติบัตร แล้วแต่กรณี
หลักที่ 11 ถึงหลักที่ 12 หมายถึงลำดับที่ของบุคคลในแต่ละกลุ่มประเภท หรือหมายถึงใบที่ของสูติบัตรแต่ละเล่ม แล้วแต่กรณี
หลักที่ 13 คือ ตัวเลขตรวจสอบความถูกต้องของเลข 12 หลักแรก ( มีสูตรคำนวณเฉพาะ )
สูตรคำนวณหาเลขหลักที่ 13 ในบัตรประชาชนไทย
ตัวอย่าง 1-2345-67890-99-6
- นำไปคูณเลขประจำตำแหน่ง จะเท่ากับ (1*13)+(2*12)+(3*11)+(4*10)+(5*9)+(6*8)+(7*7)+(8*6)+(9*5)+(0*4)+(1*3)+(2*2) = 390
- นำผลลัพธ์ที่ได้จากข้อ 1 มาหารเอาเศษ ด้วยเลข 11 จะเท่ากับ 390%11= 5
- ใช้เลข 11 ตั้ง แล้วนำเศษที่ได้จากข้อ 3 มาลบ จะเท่ากับ 11 – 5 = 6 กรณีได้เลขหลักสิบ ให้ใช้เลขหลักหน่วย เพราะฉะนั้นตัวเลขหลักที่ 13 จะได้เท่ากับ 6
- ผลลัพธ์ของเลขบัตรประชาชนหลังจากคำนวณแล้ว จะได้เท่ากับ 1-2345-67890-99-6
สำหรับการเช็คว่าเลขบัตรถูกต้องหรือไม่ สามารถใช้โปรแกรมตรวจสอบเลขบัตรประชาชน เพื่อตรวจสอบเบื้องต้นได้ ที่เว็บไซต์ https://www.shorturl.asia/idcard/checker